یادداشت | نقش آمریکا در روابط ایران و عربستان: از ابتکار «دو ستون» تا حذف از معادلات
تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۳۰۰۵۳
آمریکا با اجرای سیاست «دو ستون»، ایران و عربستان را به یکدیگر پیوند زد تا ضمن کنار گذاشتن اختلافات در کنار یکدیگر بازیگر نقش دو ستون استوار به نفع منافع آمریکا باشند. بعدها عربستان، ابزار در اختیار امریکا علیه ایران شد و حالا آمریکا حذف شده ماجراست. - اخبار بین الملل -
خبرگزاری تسنیم - محمدصادق رحیمی (دبیر دفتر مطالعات آمریکا دانشگاه امام صادق (علیه السلام))
مقدمه
حیات کشور عربستان سعودی را می‌توان نتیجه مرزبندی‌های مصنوعی پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی در پایان جنگ جهانی اول و لابی‌های پنهانی انگلستان با قبایل عرب منطقه حجاز دانست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از طرفی دیگر قرار بود پهلوی در ایران نقش ژاندارم منطقه و بازوی سیاسی-امنیتی آمریکا در منطقه غرب آسیا باشد که موید اصلی آن سرازیری فروش تسلیحات روز دنیا به حکومت پهلوی و رشد چشمگیر بورسیه‌های تحصیلی و آموزشی برای افسران نظامی در آمریکا است. به این شکل بود که در نهایت، سیاست «دو ستون» نیکسون منجر به تقویت جایگاه ایران و عربستان در جغرافیای سیاسی غرب آسیا و همچنین در پهنه جهان اسلام به عنوان دو کشور مرجع و تعیین کننده شد. جایگاه مرجعیت و تأثیرگذاری ایران و عربستان در دهه‌های بعدی نیز به واسطه تحولات مختلف به شکل روزافزونی افزایش یافت که مهم‌ترین این تحولات را توسعه اقتصادی عربستان و به عهده گرفتن نقش ریاست کشورهای عربی خلیج فارس و نقش محوری جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی در ایجاد محور مقاومت و تقابل با آمریکا و اسرائیل می‌توان برشمرد.
قرابت‌های کم نظیر دو همسایه
آنچه که موجب شد تا ایالات متحده آمریکا، ایران پیش از انقلاب و عربستان را برای بنای پادشاهی خود در غرب آسیا انتخاب کند، دلایل قابل تأملی بودند. بررسی اجمالی وضعیت ایران آن زمان و عربستان در حوزه‌های گوناگون نشان از وجه تشابه‌های فراوان داشت. شکل و قالب حکومت در ایران و عربستان در سال 1972 که نیکسون در قامت رئیس‌جمهور به ایران سفر کرد، به شکل پادشاهی و موروثی بود. علاوه بر این دولت‌های ایران و عربستان هر دو وابستگی شدیدی به حمایت‌های خارجی داشتند و اساسا با تصمیم‌گیری دولت‌های خارجی سیاست‌های کلان کشور تعیین می‌شد. نکته قابل توجه دیگر در زمینه نظامی و امنیتی بود که هم ایران و هم عربستان توانمندی خرید تسلیحات نظامی سنگین و متعدد را داشتند و خود را محتاج این تسلیحات می‌دیدند. از طرف دیگر شروع به کادرسازی نظامی و امنیتی گسترده و ایجاد ساختارهای نوین و به روز نظامی و امنیتی کردند.
امروزه نیز وضعیت سیاسی-امنیتی ایران و عربستان حاکی از آن است که هر دو با تغییر و تحول ساختارهای سیاسی در جهت تطبیق خود با شرایط جدید جهانی و ارتباط بیشتر با مردم حرکت کردند که البته ایران به واسطه انقلاب اسلامی در این زمینه با سرعت بیشتری پیشتاز بوده است. در زمینه نظامی نیز همچنان ایران و عربستان جزو کشورهای با بیشترین کادر و تجهیزات نظامی و به روزترین مدل‌ها هم در منطقه و هم در سطح دنیا هستند. در سطح امنیتی هم هر دو کشور توانسته‌اند سازمان‌های تخصصی با سطح مهارتی بالا تربیت کنند و هر دو مبتنی بر توان اطلاعاتی و امنیتی خود، حوزه‌های نفوذ متعدد تعریف کرده‌اند. در حوزه فرهنگی نیز دین مبین اسلام به عنوان دین رسمی ایران و عربستان بر تشابه این دو کشور افزوده است و از طرف دیگر حکم‌فرمایی ارزش‌های اسلامی همراه با تأکید بر ارزش‌های سنتی و بومی هر منطقه قابل توجه است.
همچنین افق نگاه و دغدغه‌مندی کلان برای همه مسلمین جهان و توجه ویژه به نقش آفرینی در سطح منطقه و سطح جغرافیای اسلامی از دیگر نکات مشترک ایران و عربستان است. امروزه همچنان این نکات مشترک فرهنگی و اجتماعی در هر دو جامعه جریان دارد. همچنین بررسی روند تحولات فرهنگی-اجتماعی هر دو کشور حاکی از آن است که تحت تأثیر رسانه‌ها و جنبش‌های مشترکی هستند که منجر به تحولات عمده در نسل جوان شده است و اما در حوزه اقتصاد شاهد بیشترین قرابت در گذشته و حال هستیم. ایران و عربستان هر دو کشورهای ثروتمند نفتی و دارای اقتصاد مبتنی بر صادرات انرژی هستند که در تمام دهه‌های گذشته با همین مدل توسعه مبتنی بر نفت رشد کرده‌اند. از زمان قاجار و کشف نفت در ایران و آغاز شکل‌گیری دولت رانتیر در ایران و نفتی شدن اقتصاد کلان سراسر منطقه غرب آسیا تاکنون توسعه اقتصادی کشورهای این منطقه همواره با اتکا بر صادرات انرژی پیش رفته است. ایران و عربستان نیز از گذشته تا امروز با همین نقشه جلو آمده‌اند و تلاش‌های سال‌های اخیر ایران نیز نتوانسته است تفاوت عمده‌ای در تغییر ریل‌گذاری‌های اقتصادی ایجاد کند. بنابراین امروزه هر دو دارای اقتصادهای نفتی و وابسته به صادرات انرژی هستند. البته نکته بسیار ظریف و ویژه درباره ایران و عربستان آن است که شباهت‌های ساختاری و ذاتی در سیاست، فرهنگ و اقتصاد منجر به آن شده است که از گذشته تاکنون این دو کشور همواره نقش رقبای بالقوه را برای یکدیگر داشته باشند. از همین جهت انتخاب ایران و عربستان برای تعامل و همکاری و ایجاد سنگ بنای امپراطوری دو ستونه در غرب آسیا نه تنها به دلیل ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالا و بی بدیل آنها است بلکه به دلیل توانمندی بالقوه آنها در درگیری و تنش به دلیل شباهت‌های ذاتی فراوان نیز است.
همکاری مشترک در مجامع بین المللی
بررسی تجارب تاریخی همکاری و تعامل ایران و عربستان در ساحت بین‌المللی ما را به مواردی نسبتا موفق می‌رساند که توانسته‌اند به خوبی با هم افزایی سازنده منجر به گسترش و ارتقا دیپلماسی شوند. دو نمونه بارز تاریخی را می‌توان در جریان تشکیل سازمان اوپک و سازمان کنفرانس اسلامی مشاهده کرد. هر دو تجربه به خوبی این موضوع را نمایان کرد که اگر موضوعی مورد اتفاق نظر ایران و عربستان به عنوان دو کشور داعیه‌دار رهبری جهان اسلام باشد، به نتیجه می‌رسد و دیگر کشورهای اسلامی نیز از آن تصمیم و راهبرد تبعیت می‌کنند. در جریان تأسیس اوپک حدود 60 سال قبل، ایران و عربستان دو عضو مؤسس و پایه‌گذار اوپک بودند که نتیجه تعامل و همکاری‌شان نیز انتخاب نماینده ایران به عنوان اولین دبیرکل اوپک بود. در جریان تشکیل سازمان کنفرانس اسلامی نیز ایران و عربستان در کنار مراکش از مؤسسان سازمان بودند و در سال‌های بعدی هم حول موضوعات مشترک مانند مسئله فلسطین در کنار یکدیگر موضع‌گیری کردند. هم سویی‌های دو کشور در سیاست‌های اوپک که ناشی از منافع ملی مشترک بود و همکاری‌های سیاسی-امنیتی در قالب کشورهای اسلامی که ناشی از اراده مشترک برای کنترل و اداره منطقه غرب آسیا بوده است امروزه هم پس از طی نوسانات و التهابات فراوان همچنان ادامه دارد و علاقه‌مندی‌های مشترک ایران و عربستان در سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی را بصورت مشترک شاهد هستیم.
ایران به تازگی به عضویت رسمی در سازمان همکاری شانگهای درآمد و عربستان علاوه بر آنکه به عنوان عضو ناظر حضور دارد یکی از نامزدهای جدی عضویت در این سازمان است. نکته دیگر تلاش بی وقفه هر دو کشور برای عضویت رسمی و کامل در سازمان بریکس است که آنها را وارد یک صف آرایی جدید در مقابل کشورهای صنعتی و اروپایی می‌کند که شاید بتوان آن را تقابل با گروه 7 یا گروه 20 دانست. بنابراین آنچه به وضوح قابل مشاهده است سبک رفتاری مشابه و علاقه‌مندی‌های مشترک هر دو کشور در برابر سازمان‌های بین‌المللی است که تجربه تاریخی نیز نشان داده است هرجایی که هر دو در کنار یکدیگر و در مقام همکاری ظاهر شده‌اند نتیجه نسبتاً راضی‌کننده‌ای برای هر دو طرف به ارمغان آورده است که عمدتا نتیجه طبیعی منافع ملی و منطقه‌ای مشترک است.
همکاری، تقابل و اکنون همراهی
اکنون در روزهایی که از سرگیری روابط ایران و عربستان با سرعتی قابل توجه در جریان است و سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌ها در حال بازگشایی هستند و مواضع مشترک ضد اسرائیلی گرفته می‌شود و عید فطر را به یکدیگر تبریک می‌گویند؛ واسطه‌گر این آشتی پرسود شاید از همه راضی‌تر است. جمهوری خلق چین بهتر از هرکس دیگری از آنچه در غرب آسیا به وجود آمده، بهره‌مند می‌شود و هر چند دوران ابتکار دو ستون که برای تسلط بر دولت‌های وابسته ایران پهلوی و عربستان به کار می‌رفت، به پایان رسیده اما امروز به عنوان یک شریک تجاری مسالمت‌جو که حاکمیت کشورها را به رسمیت می‌شناسد می‌تواند از این آشتی سود ببرد.
استراتژی دو ستون آمریکا که خود روزی آن را بنا نهاد و بعدها هم با جایگزینی راهبردهای تقابل‌ساز و تفرقه‌افکن در منطقه غرب آسیا جایگزین شد، امروز راه به جایی ندارد و شاید بتوان گفت اشتباهات تاریخی آمریکا در از دست دادن نفوذ و کنترل آن بر غرب آسیا، حاصل همین اتخاذ راهبرد تقابل با ایران از طریق عربستان بود. در واقع آمریکا در دو دهه اخیر به دنبال آن بود که از طریق محور قرار دادن عربستان و جمع کردن دیگر کشورهای عربی حول آن یک جبهه واحد علیه ایران بسازد و در ابتدا آن را منزوی کند و سپس به نابودی بکشاند. تشکیل داعش در کنار مرزهای ایران با سرمایه‌های حمایتی سعودی‌ها و اماراتی‌ها را نیز به خوبی می‌توان در این پازل تحلیل کرد. اما آنچه برخلاف انتظار آمریکایی‌ها رقم خورد پیروزی جمهوری اسلامی در جنگ میدانی علیه داعش و متحدان عربی‌اش بود که در نهایت با نزدیکی بیشتر ایران، روسیه و سوریه به پایان رسید.
تحلیل کشورهای عربی و در رأس آنها، عربستان هم در این نقطه تاریخی آن بود که ایران رقیب ساده‌ای نیست و نمی‌توان به راحتی با او روبرو شد. به تعبیری هیچ مسئله‌ای در منطقه بدون حضور ایران به نتیجه قابل توجهی منجر نخواهد شد. برای مثال در ادامه شاهد پیچیدگی‌های روزافزون جنگ در یمن بودیم و کار تا جایی پیشرفت که ابتکار عمل نه تنها در زمین و تصرف شهرهای مختلف بلکه در آسمان هم به واسطه پهپادها و ارتقای توانمندی موشکی، به دست یمنی‌ها افتاد. عربستان و امارات با قاطعیت به این درک رسیدند که پایان جنگ بدون مداخله و وساطت ایران ناممکن است و کاری از دست آمریکایی‌ها ساخته نیست. احتمالاً جنگ اوکراین و روسیه هم برای عربستان پیام‌هایی به همراه داشت که به واسطه آن بیش از آنکه درگیری تجهیزات سنگین روسی به چشم بیاید همگی شاهد جلوه‌گری‌های تسلیحات ایرانی به ویژه پهپادها بودند. در این لحظه بود که اندک امیدها برای سرنگونی ایران از طریق جنگ یا شورش و آشوب از بین رفت و رقبای دیرینه، همکاری را بر جنگ ترجیح دادند. اما زیرکانه‌ترین بهره را چین برد که اکنون به دنبال کنترل غرب آسیا از طریق تعامل با بزرگترهای سنتی در این منطقه است. آمریکا از سیاست «همکاری دو ستون» به سیاست «تقابل دو ستون» روی آورد ولی در نهایت چین با طرحی جدید، سیاست «همراهی دو ستون» را برای نظم نوین جهانی که معرف یک نظام چند قطبی و پذیرای استقلال حاکمیت دولت-ملت‌هاست، پایه‌ریزی کرد.
جمع بندی
آنچه درباره روابط ایران و عربستان در ماه‌های اخیر گذشت را می‌توان در چارچوب راهبرد «دیپلماسی همسایگی» دولت سیزدهم تحلیل کرد. با آنکه نقش محوری چین در توافقات قابل تأمل و جدی است ولی تطابق فرصت پیش آمده با راهبردهای کلان دولت سیزدهم مبنی بر «سیاست همسایگی» و «سیاست نگاه به شرق» بسیار کمک‌کننده بود. تلاش‌های صورت گرفته برای رفع برخی سوء تفاهم‌ها که عمدتاً در نتیجه فاصله‌های طولانی و عدم تعامل متقابل در سال‌های اخیر صورت گرفته بود، قابل تقدیر بود.
همچنین طرف عربستانی پذیرفت که به جای دشمنی و وارد کردن زیان‌های قابل توجه به ایران، از همکاری و رقابت مسالمت‌جویانه بیشتر منتفع خواهد شد. نکته دیگر آنکه هر دو طرف بر این موضوع تأکید دارند که نتیجه درگیری‌ها در منطقه تضعیف سخت و نرم کشورهای مسلمان است و این موضوع تنها به سود رقبای تمدنی آنها در منطقه است که علاقه‌مند هستند جایگاه مرجعیت جهان اسلام را از آن خود کنند. در همین راستا تلاش‌های بی‌وقفه اقتصادی و فرهنگی ترکیه، قطر، امارات و مصر قابل تأمل است که هر کدام سعی در مطرح کردن ایده مرجعیت کشورهای مسلمان برای خود هستند.
بنابراین دولت سیزدهم با در نظر گرفتن تبعات ناشی از ادامه روند درگیری‌های عربستان و محور عربی با ایران که به شدت دستمایه بازی‌های محور عبری نیز شده بود بر آن آمد تا با پذیرش میانجیگری دولت چین و توافقات گذشته و از سرگیری روابط قبلی، به دنبال گسترش ارتباطات با همه کشورهای عربی منطقه و همه همسایگان باشد و در ادامه همین سیاست در تلاش برای برقراری روابط رسمی با کشورهایی است که سال‌ها بود با وجود قرابت‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی زیاد، هیچ‌گونه تعاملی وجود نداشت.
احتمالا در ماه های آینده شاهد برقراری روابط با بحرین، اردن و مصر نیز خواهیم بود که بطور قطع توافق با عربستان مقدمه آنها را فراهم کرده است. آنچه قابل ملاحظه و تذکر است توجه به سیر و روند تحولات تاریخی و عبرت از تجارب گذشته است که به ما یادآور می‌شود تعاملات گسترده امروز با عربستان و محور عربی و چین به عنوان میانجی و واسطه همگی به خاطر تلاش‌های خود جمهوری اسلامی ایران و اقتضائات جهانی پیش آمده است و نسبت ایران با این بازیگران منطقه‌ای و جهانی قطعا رقابتی تنگاتنگ خواهد بود و نباید با غفلت و ساده‌انگاری سعی در نشان دادن رابطه برادرانه و اخوت ناگسستنی ایران و عربستان و چین بشود. امید است که شاهد بهره‌مندی روزافزون از فرصت‌های تاریخی پیش آمده در راستای تأمین منافع ملی کشور توسط دولت سیزدهم با اتخاذ راهبردهای صحیح سیاست خارجی در عرصه بین‌المللی باشیم.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: ایران و عربستان منطقه غرب آسیا کنار یکدیگر کشورهای عربی دولت سیزدهم غرب آسیا دو کشور قابل توجه منطقه ای دو ستون سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۳۰۰۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نشان خورشید تابان از سوی امپراطور ژاپن به معصومه ابتکار اعطا شد + عکس ها
به گزارش جماران؛ طی مراسمی در سفارت ژاپن در تهران، تسو کادا تاماکی سفیر آن کشور نشان امپراطور ژاپن را به خاطر اقدامات موثر معصومه ابتکار در عرصه بین المللی و تقویت روابط دوستی بین دو کشور اهدا کرد.
تسو کادا تاماکی طی سخنانی در این مراسم گفت: اینجانب به معاون پیشین رئیس جمهور در امور زنان و خانواده سرکار خانم دکتر ابتکار به مناسبت دریافت نشان باشکوه پاپیونی شکل خورشید تابان تبریک می‌گویم.
وی افزود: عالیجناب امپراطور ژاپن این نشان را برای قدردانی از نقش شما در تقویت روابط دوستی بین ایران و ژاپن اعطا نموده‌اند.
تسو کادا اظهار داشت: سرکارعالی نقش عمده‌ای در تقویت روابط دوجانبه در زمان تصدی پست‌های مختلف به عنوان رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده ایفا نموده‌اید و من تمایل دارم از شما به دلیل این دستاوردها تمجید و صمیمانه تشکر کنم.
معصومه ابتکار نیز در این مراسم طی سخنانی گفت: پذیرش "نشان خورشید تابان" برای من افتخاری بزرگ است. از امپراطور ژاپن و همه کسانی که در این زمینه موثر بوده اند، همینطور سفارت ژاپن تشکر می کنم.
وی همچنین از خانواده، همکاران، دوستان و مرکز صلح و محیط زیست که به نحوی در این اقدامات موثر بوده اند، تشکر کرده و تاکید کرد: دستاوردهایی که طی این سال‌ها داشتیم نتیجه کار جمعی و صبر و استقامت در برابر سختی‌ها و چالش‌ها بوده است.
معصومه ابتکار یادآور شد: امروز بیش از هر زمانی روابط دوجانبه بین کشورها با هدف مقابله با دو تهدید حیاتی که کره مسکون بشر با آنها مواجه است ضرورت دارد؛ یکی جنگ و دیگری تخریب زیست بوم.
معاون سابق رییس جمهور گفت: امروز صلح جهانی پایدار به دلیل ۲۱۰ روز جنایات و نسل کشی وحشیانه در غزه توسط اسرائیل مورد تهدید قرار گرفته و همه ارزش‌های انسانی و چارچوب‌های بین‌المللی را نقض کرده است. همچنین امروز تهدید جدی محیط زیست و طبیعت به فجایع زیادی منتهی شده که ناشی از تغییر اقلیم، تخریب تنوع زیستی و حالا تهدیداتی مانند میکروپلاستیک‌ها است.
وی گفت: با توجه به این تهدیدات علیه بشریت، ملت‌ها باید کنار هم قرار گیرند و با هم همکاری کنند تا بتوان با پلیدی‌ها مقابله و صلح و امنیت و همراهی با طبیعت را برای نسل های آینده تضمین کرد.
این استاد دانشگاه هشدار داد که آینده نسل‌های آینده و میلیون‌ها کودک به خاطر ناکارآمدی و بی عملی بازیگران اصلی جهان مورد تهدید است.
وی گفت: ایران و ژاپن دارای تاریخ طولانی روابط مسالمت آمیز با یکدیگر هستند و دو سال دیگر صدمین سالگرد یک قرن همکاری دیپلماتیک میان دو ملت است که در دوران‌های سخت کنار هم ایستادند و به رغم فاصله جغرافیایی از روابط قوی دوستانه و استراتژیک در زمینه‌های مختلف بهره بردند.
ابتکار یادآور شد: طی دوران مسئولیتم به عنوان معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست چه در دوران رییس جمهور خاتمی و چه در دوران رئیس جمهور روحانی و همینطور در دورانی که معاون امور زنان و خانواده بودم، سعی در پیشبرد روابط بین‌المللی با مجامع بین المللی و روابط دوجانبه با کشورهای دوست مانند ژاپن داشتم و با همکارانم سعی کردیم اقدامات موثری را در زمینه چالش‌های جهانی شکل دهیم. برای مثال از سال ۱۹۹۵ با ژاپن برای مطالعات مربوط به آلودگی هوا که نهایتاً به برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در سال ۱۳۷۹ منتهی شد، همکاری داشتیم. همچنین همکاری با شخصیت‌های مختلف ژاپن مانند وزیر محیط زیست و وزیر خارجه زمینه ساز بسیاری از تلاش های مثبت و مفید بود.
معصومه ابتکار با اشاره به یک طرح ملی برای احیای دریاچه ارومیه که در دولت یازدهم در حال اجرا بود، گفت: در کنار این فعالیت دولت، کشور ژاپن هم در پروژه‌ای برای توان افزایی روستاییان اطراف دریاچه ارومیه در جهت اصلاح الگوی کشت و مصرف آب همکاری خوبی را انجام داد. همچنین پروژه‌هایی مانند احیای تالاب انزلی هم با همکاری ژاپن پیش رفت.
وی با اشاره به دیدارش با مرحوم شینزو آبه نخست وزیر وقت در توکیو گفت: ایشان بر توسعه این همکاری‌ها و همچنین در زمینه مشارکت تشکل‌ها در موضوعاتی مثل زن و خانواده تاکید داشت که بعد از آن همکاری‌هایی برای تبادل تجربیات در زمینه توان افزایی اقتصادی زنان با بنیاد ساساکاوا داشتیم که در معاونت زنان و خانواده این به پژوهش مشترکی در ایران و ژاپن منتهی و نتایج آن منتشر شد. همینطور سعی کردیم همکاری بین تشکل‌ها را در سطح جامعه مدنی توسعه دهیم.
ابتکار با تاکید بر سپاسگزاری خود از اعلام آمادگی ژاپن برای همکاری در پروژه‌های مربوط به احیای دریاچه ارومیه و تالاب انزلی گفت: امیدوارم این همکاری‌ها در زمینه محیط زیست تداوم یابد و همینطور قدردانی می‌کنم از کمک‌های بشردوستانه‌ای که ژاپن برای مردم غزه و بخش پناهندگان فلسطینی سازمان ملل "آنروا" انجام می دهد.
ابتکار در خاتمه اظهار امیدواری کرد که پیوندهای دوستی بین دو ملت ما رشد کند و قوی تر شود و بتوانیم به طور مشترک برای آینده ای توام با صلح و عدالت و همزیستی با طبیعت برای همه بشریت همکاری داشته باشیم.
یادآور می شود پیش از این نیز معصومه ابتکار به دلیل فعالیت در عرصه بین المللی مورد تقدیر قرار گرفته است که مهم ترین آنها کسب عنوان قهرمان زمین ملل متحد به دلیل تلاش‌هایش در زمینه محیط زیست به عنوان یکی از هفت «قهرمان زمین» در سال ۲۰۰۶، جایزه بنیاد انرژی گلوب (Energy Globe) و نیز جایزه مینروا که طی مراسمی در شهرداری رم به خاطر دستاوردهای علمی و به عنوان زنی موفق در عرصه سیاسی به وی اعطاء شد.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند